Một sản phẩm như thế nào được gọi là hàng Việt Nam? Nếu trên sản phẩm có dòng chữ “Made in Vietnam” thì đã được coi là hàng Việt Nam hay chưa? Và sản phẩm phải hội tụ đầy đủ những tiêu chuẩn gì mới được gắn lên mình dòng chữ Made in Vietnam? Đây là câu hỏi tưởng chừng như rất đơn giản nhưng lại khiến nhiều người băn khoăn chưa tìm ra câu trả lời. Vậy bạn đừng bỏ qua bài phân tích dưới đây của SATO để có thể hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Như chúng chúng ta đã biết, thời gian gần đây người tiêu dùng rất hay nhắc đến việc hàng hóa không có nguồn gốc rõ ràng lan tràn trên thị trường. Một trong những vấn đề được người dùng quan tâm chính là sản phẩm có phải là hàng Việt Nam hay không, hay chỉ là những sản phẩm gắn mác và nhập khẩu hoàn toàn từ nước ngoài. Trên thực tế, có rất nhiều sản phẩm chúng ta sử dụng hàng ngày, nhưng bây giờ nói đó có phải là hàng Việt Nam hay không lại không phải là điều dễ dàng.

Hàng Việt Nam là gì?

Để được gọi là hàng Việt Nam, thì nhãn hiệu đó cần phải đạt hai tiêu chí sau:

+ Phải được sản xuất tại nhà máy trong nước;

+ Các chi tiết sản phẩm được sản xuất phần lớn tại Việt Nam.

Hiện nay ở nước ta chưa có quy định về tiêu chí ghi nhãn nước sản xuất hàng hóa, khái niệm “hàng hóa Việt Nam” có thể được hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau như hàng hóa có xuất xứ Việt Nam hoặc  hàng hóa có công đoạn sản xuất tại Việt Nam hay hàng hóa có thương hiệu của Việt Nam. Các khái niệm này tuy khác biệt nhau nhưng thường bị nhầm lẫn. Tuy nhiên, hàng có xuất xứ Việt Nam hoặc sản xuất tại Việt Nam phải có tỷ lệ giá trị gia tăng nội địa tối thiểu là 30%. Tuy nhiên đây chỉ là điều kiện đủ, và điều kiện cần là hàng hóa này phải vượt qua công đoạn gia công đơn giản.  Nghĩa là, một mặt hàng sẽ không được coi là hàng Việt Nam nếu có tỷ lệ nội địa hóa dưới 30% và chỉ trải qua các khâu gia công đơn giản ở Việt Nam như thay đổi bao bì đóng gói, dán lên sản phẩm hoặc bao gói sản phẩm nhãn hiệu, hoặc lắp ráp đơn giản các bộ phận để tạo nên sản phẩm hoàn chỉnh... 

Ví dụ như đối với ngành hàng gia dụng có rất nhiều các dòng sản phẩm khác nhau được gọi là hàng Việt Nam khi các sản phẩm của thương hiệu đó hội tụ đầy đủ những tiêu chí khi sản phẩm được sản xuất tại nhà máy trong nước, phần lớn các chi tiết cấu thành nên sản phẩm đó được được sản xuất tại nhà máy sản xuất tại Việt Nam. Hoặc có thể hiểu hàng Việt Nam là sản phẩm hàng h​óa được sản xuất, lắp ráp và các dịch vụ được thực hiện trên lãnh thổ Việt Nam, tuân thủ pháp luật của Nhà nước Việt Nam; không phải hàng h​óa, dịch vụ nhập khẩu từ nước ngoài.

Xuất phát từ thực tiễn trong nước và thế giới, việc xây dựng quy định về hàng hóa được ghi nhãn sản xuất tại Việt Nam là cần thiết nhằm tạo hành lang pháp lý với mục tiêu phòng chống gian lận thương mại về xuất xứ hàng hóa và bảo vệ người tiêu dùng. Bên cạnh đó, khi cá nhân, tổ chức thực hiện ghi nhãn sản xuất tại Việt Nam, hàng hóa bắt buộc phải đáp ứng tiêu chí và phải chứng minh việc đáp ứng tiêu chí đó khi được yêu cầu. Trong trường hợp cá nhân, tổ chức ghi công đoạn sản xuất tại Việt Nam thì phải chứng minh được việc hàng hóa trải qua công đoạn sản xuất, gia công có phát sinh giá trị tại Việt Nam.

Sản phẩm được sản xuất và lắp ráp hoàn thiện tại nhà máy sản xuất trong nước được gọi là hàng Việt Nam

Khi quy định ghi nhãn hàng hóa sản xuất tại Việt Nam dần được hình thành trong nhận thức xã hội, cơ quan quản lý nhà nước sẽ có tổng kết, đánh giá và báo cáo Chính phủ để áp dụng bắt buộc ghi nhãn hàng hóa sản xuất tại Việt Nam đối với một số mặt hàng cụ thể nhằm bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, bảo hộ ngành sản xuất và xây dựng thương hiệu như thực phẩm, dệt may, giày dép, gia dụng ...

Suy cho cùng, việc hoàn thiện thể chế pháp lý về ghi nhãn sản xuất "Made in Viet Nam" đang là một nhu cầu cấp bách. Hy vọng với sự ra đời của khung pháp lý về vấn đề này, sản phẩm, hàng hóa Việt Nam sẽ tự tin hơn nữa để khẳng định chất lượng, chỗ đứng của thương hiệu mình trong lòng người tiêu dùng Việt Nam và thế giới. Chính vì thế mà người tiêu dùng luôn quan tâm đến nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm để có thể yên tâm sử dụng các sản phẩm trong nước. Ngoài ra, làm rõ được thế nào là hàng Việt Nam sẽ góp phần thúc đẩy việc thực hiện chỉ thị “Người Việt Nam dùng hàng Việt Nam” do Chính phủ đề ra một cách hiệu quả nhất.

SATO